Η υπνική άπνοια είναι μια κατάσταση όπου η κανονική αναπνοή διακόπτεται όλη τη νύχτα. Υπάρχουν τρεις μορφές υπνικής άπνοιας:
- η αποφρακτική άπνοια ύπνου (OSA)
- η κεντρική υπνική άπνοια και
- η σύνθετη (ή μικτή) άπνοια ύπνου (συνδυασμός των δύο).
Η αποφρακτική άπνοια ύπνου είναι η πιο κοινή και εμφανίζεται όταν οι μύες του λαιμού χαλαρώνουν προκαλώντας μερική ή πλήρη απόφραξη του αεραγωγού για περισσότερο από 10 δευτερόλεπτα. Αυτό μπορεί να μειώσει το επίπεδο του οξυγόνου που υπάρχει στο αίμα και να διακόψει τον κανονικό κύκλο ύπνου.
Η υπνική άπνοια μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο για διάφορες ασθένειες, συμπεριλαμβανομένων των καρδιαγγειακών παθήσεων, της υπέρτασης, του μεταβολικού συνδρόμου, της γνωστικής δυσλειτουργίας και της νόσου του Αλτσχάιμερ. Μπορεί επίσης να αυξήσει τον κίνδυνο για υπνηλία κατά τη διάρκεια της ημέρας.
Όσον αφορά τη νόσο του Alzheimer, μια μετα-ανάλυση εννέα μελετών παρατήρησης έδειξε ότι η αποφρακτική άπνοια ύπνου μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο γνωστικής έκπτωσης ή νόσου Alzheimer κατά περισσότερο από δύο φορές, και μια άλλη μετα-ανάλυση πέντε μελετών έδειξε ότι η αποφρακτική άπνοια ύπνου είναι πιο διαδεδομένη στη νόσο του Alzheimer.
Επιπλέον, αρκετές μελέτες υποδεικνύουν ότι τα γνωστικά υγιή ηλικιωμένα άτομα με υπνική άπνοια μπορεί να έχουν αλλοιωμένα επίπεδα βιολογικών δεικτών της νόσου του Alzheimer (δηλαδή βιοδεικτών) και ότι η διάγνωση μπορεί να βλάψει περαιτέρω τους βιοδείκτες του Alzheimer με την πάροδο του χρόνου.
Η άπνοια ύπνου συνήθως διαγιγνώσκεται σε Κλινική ή Εργαστήριο Ύπνου.
Μερικά από τα σημάδια/παράγοντες κινδύνου για την αποφρακτική άπνοια ύπνου περιλαμβάνουν:
- το ροχαλητό
- την υπνηλία κατά τη διάρκεια της ημέρας
- την παχυσαρκία
- το γήρας.
Όταν διαγνωστεί η υπνική άπνοια, η πιο κοινή θεραπεία είναι μια συσκευή συνεχούς θετικής πίεσης αεραγωγών (CPAP). Η συσκευή CPAP περιλαμβάνει μια μάσκα μέσω της οποίας παρέχεται αέρας μέσω της μύτης ή και του στόματος, έτσι ώστε να μην υπάρχει διακοπή της αναπνοής όλη τη νύχτα.
Υπάρχουν δεδομένα από τυχαιοποιημένες ελεγχόμενες δοκιμές σχετικά με το εάν η χρήση του CPAP βελτιώνει τη γνωστική λειτουργία σε ενήλικες με OSA. Αρκετές μελέτες υποδεικνύουν ότι η χρήση CPAP βελτιώνει ορισμένες πτυχές της γνωστικής λειτουργίας, όπως την προσοχή και την επαγρύπνηση σε υγιείς ασθενείς.
Ομοίως, ορισμένες μελέτες υποδηλώνουν ότι η έναρξη της θεραπείας με CPAP και η καλύτερη συμμόρφωση της χρήσης CPAP σε ασθενείς με Αλτσχάιμερ που υποφέρουν από αποφρακτική άπνοια ύπνου μπορεί να βελτιώσει ορισμένες πτυχές της γνώσης. Η δυσκολία στην αξιολόγηση αυτών των τυχαιοποιημένων ελεγχόμενων δοκιμών είναι ότι οι περισσότερες από τις μελέτες είναι μικρές και μικρής διάρκειας.
Διαβάστε ακόμα: CPAP: αποτελεσματική βοήθεια για ασθενείς με υπνική άπνοια
Οι διακοπές στην αναπνοή μπορεί να μειώσουν τα επίπεδα οξυγόνου στο αίμα που θα μπορούσαν να βλάψουν τα εγκεφαλικά κύτταρα. Επιπλέον, η αποφρακτική άπνοια ύπνου σχετίζεται με πολλές άλλες ασθένειες, όπως η υπέρταση, οι καρδιαγγειακές παθήσεις και η κατάθλιψη, που μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο για τη νόσο του Αλτσχάιμερ.
Τέλος, ένας καλός ύπνος είναι σημαντικός για αρκετές εγκεφαλικές διεργασίες οι οποίες μπορεί να επηρεαστούν από την αποφρακτική άπνοια ύπνου.
Εάν ροχαλίζετε, είστε κουρασμένοι όλη την ημέρα ή έχετε άλλα προβλήματα ύπνου, σκεφτείτε να πάτε σε έναν ιατρό, ειδικό για διαταραχές ύπνου, συνήθως σε εξειδικευμένα κέντρα ύπνου. Μπορεί να σας προτείνουν να υποβληθείτε σε μελέτη ύπνου για να διαγνωσθεί εάν έχετε αποφρακτική ή κεντρική άπνοια ύπνου, για να παρασχεθεί η κατάλληλη θεραπεία.
Σύμφωνα με το Εθνικό Ινστιτούτο Καρδιάς, Πνεύμονα και Αίματος , ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να αντιμετωπιστούν με αλλαγές στον τρόπο ζωής, όπως απώλεια βάρους, τακτική σωματική δραστηριότητα, λιγότερη κατανάλωση αλκοόλ, διακοπή του καπνίσματος και καλύτερες συνήθειες ύπνου.
Πιο σοβαρές περιπτώσεις μπορεί να χρειαστεί να αντιμετωπιστούν με τη χρήση μιας συσκευής CPAP.
O υγιής νυχτερινός ύπνος είναι σημαντικός για την υγεία του εγκεφάλου και η μη διαγνωσμένη άπνοια ύπνου μπορεί να είναι ένας τρόπος με τον οποίο τα προβλήματα αυτά θα μπορούσαν να επηρεάσουν τον εγκέφαλο.